قسمت های مختلف قوس:

پاكار : محّل شروع قوس از ستون .

شانه : محلّي كه قوس در اثر بار زياد ترك بر مي دارد ( تقريبا" زاويه 22 درجه ) .

تيزه : محّل بر خورد دو نيمه قوس به يكديگر .                                                        

شكرگاه ( شكنگاه ) : فاصله بين پاكار و شانه .

آوارگاه :فاصله بين شانه تا محلي كه طاق در اثر بار زياد فرو مي ريزد .

كُلاله : فاصله بين تيزه تا محّل تمام شدن آوارگاه

دهانه : فاصله داخلي دو ستون .

افراز : فاصله قائم پاكار تا تيزه .

خيز قوس : نسبت افراز به دهان

طاق

از تجسم یک قوس در فضا طاق بوجود میآید .ساختمان طاق از رگه های آجری تشکیل شده است وتقریبا همان مشخصات ایستایی قوس را در فضا دارد.تفاوت قوس وطاق در میزان پوشش محل مورد نظر میباشد.قوسها برای پوشش مکانهایی که دهانه آنها از عمقشان کوچکتر است کاربرد دارند.طاق را درابعاد گوناگون وشکلها وگونه های مختلف طوری مورد استفاده قرار داده اند که انسان را به تعجب وا میدارد.پوشش بناهایی مثل مسجد جامع اصفهان با حدود ۴۷۶ طاق به اشکال گوناگون از نمونه های کم نظیر معماری جهان میباشد.

انواع طاق ها:
الف) طاق آهنگ:
•این طاق به شکل یک نیم استوانه تو خالی میباشد واز حرکت یک قوس در امتداد یک خط بوجود میآید.استفاده از این نوع طاق معمولا مناسب فضاهای مستطیل شکل مثل راهروها وایوانها ست.نمونه های زیادی از این نوع طاق در معماری قبل وبعد از اسلام ساخته شده اند به عنوان مثال در دوره های ساسانی بناهایی مثل طاق کسری ازاین نوعند.هم چنین در مسجد تاریخانه دامغان ومساجد جامع نایین اصفهان اردستان نطنز وگوهر شاد فضاهای بزرگ با این نوع طاق پوشیده شده اند.........................

مطالب مرتبط در این زمینه


طاق و با روش نویسش جدیدتر، تاق، که واژه‌ای عربی نویس شده از تاک[۱][۲] فارسی میانه است، نوعی سقف چفدی (قوسی) با چفد برون سو –کاو– است که برای انتقال وزنبار عمودی به تکیه‌گاه‌ها بر یک دهانه که فاصله میان دو تکیه‌گاه (دو دیوار یا دست‌کم چهار ستون باربر) است ساخته می‌شود. در یک تعریف ساده‌تر طاق از کنار هم آمدن چند چَفد که در یک راستا از دیوار یا ستون باربر تا به بلندترین نقطه طاق که کُلاله طاق است امتداد یافته‌اند پدید می‌آید. طاق در دیسه‌های گوناگون ساخته می‌شود که از نگاه چَفدی به سه ساختار هندسی: شلجمی (سهمی)، نیم‌دایره، و بیضوی تقسیم می‌شود که چَفد آن گاه شکل تیزه‌دار و گاه شکل مازه‌دار به خود می‌گیرد. افزون بر این طاق در یک نگاه کلی هندسی همواره یا نیمه‌استوانه‌ای، یا کوژی (گنبدسان) ، یا چلیپایی (تقاطعی) ، و یا زنجیروار دیده می‌شود . هنگامیکه طاق در شکل کوژی خود که پیرامون یک نقطه کانونی ست با خیز بسیار زیاد ساخته می‌شود گنبد پدید می‌آید. در واقع گنبد خود گونه‌ای طاق پیشرفته است که بسیار گرد و برجسته ساخته شده و کارکِرد زیبایی شناختی و معماری ویژه‌ای پیدا کرده است. طاق و گنبد نوعی پوشش سقف اند که از آنها به پوشش سَغ در برابر پوشش تخت که سقف بی چفد است نام برده می‌شود