دانلود بررسی گرمابه رضوی (سعد السلطنه) قزوین
بخشی از مطالب:
مجموعه سعدالسلطنه که در سعد آباد قزوین قرار دارد، در دوران قاجار و به دستور سعدالسلطنه، حاکم وقت شهر، بنا شده است. این مجموعه عظیم معماری شامل بناهای مهمی جون بازار، کاروانسرا، گرمابه و سراها میباشد که همگی به سبک معماری دوران قاجار بنا شدهاند. لکن پر اهمیتترین بخش این مجموعه تاریخی همان کاروانسرای سعدالسلطنه است که گرمابه رضوی را در دل خود نهان دارد.
فهرست مطالب
فصل اول
بخش اول: مطالعات
شهر قزوین
فرهنگ و هنر
پیشینه تاریخی
بافت و سازمان شهری قزوین در دوره های مختلف تاریخی
مجموعه سعد السلطنه
تاریخ مکانی بنای سعدالسلطنه
سال ساخت بنا
بررسی تاریخی بنا
بررسی کالبدی بنا
شناسایی محدوده بنا
نقشه کاربریهای موجود در محدوده هسته تاریخی شهر قزوین
دسترسيهاي کاروانسراي سعدالسلطنه
تصاویری از بخش های مختلف کاروانسرا
بخش دوم: بررسی های معماری در بنا(گرمابه رضوی)
ورودیها
گرمابه رضوی
قرارگیری گرمابه نسبت به کلیت کاروانسرا
معرفی قسمتهای مختلف حمام
فضاهای تر و خشک
نما
تزئینات
فصل دوم
بخش اول: آسیبشناسی
آسیب های وارد شده بر اساس نقشه
مقرنس
تاق قوسی
بخش دوم: آسیب ها، علت آسیب و درمان آسیب
بررسی چند جایگزین برای کاربری بنا
منابع
بزرگترين كاروانسراي سر پوشيده و مركز تجاري داخلي شهري در ايران است كه با وسعتي افزون بر ۶/۲ هكتار توسط باقر خان سعد السلطنه فرماندار قزوين در اواخر سلطنت ناصر الدين شاه قاجار ساخته شده و از سراهاي تودرتو و پيوسته به هم تشكيل گرديده است . حجره هايي كه در حياط ها واقع شده اند با ايوانچه هاي كاربندي شده نشانگر كمال زيبايي و سنجيدگي طرح مي باشند كه محور هاي شرقي ـ غربي و شمالي ـ جنوبي بازار از آنها مي گذرند . محورهاي عمود بر هم در چهار سوق كاروانسرا به هم مي پيوندند و معماري مكتب قزوين در فضاهاي تجاري را به شيوه اي بسيار زيبا و ماندگار به نمايش مي گذارند . بر فراز اين چهار سوق گنبدي بزرگ و در چهار طرف آن چهار نيم گنبد قرار دارد كه همگي داراي كار بندي و در اوج زيبايي هستند . ورودي هاي متعدد و بلند ، حياط هاي وسيع ، بارانداز و شترخان بزرگ با بيش از يكصد ستون آجري ، گرمابه ، هشتي هاي با شكوه و حجره هايي كه دور تا دور فضا هاي باز و در دالان هاي طول و دراز گسترده و از تزئينات آجر تراش و كاشي برخوردارند اين مجموعه را به زيبايي تمام آراسته اند.
پيشينه تاريخي
كاوش ها و يافته هاي باستان شناسي در دشت قزوين، نشانگر مرحله يكجانشيني و كشاورزي در هزاره هفتم قبل از ميلاد و برخورداري ساكنان آن از صنايع اوليه و نظام اجتماعي است. منازل مسكوني ، معبد ، كارگاه هاي صنعتي ، اشياي زينتي ، مجسمه ها ، انبارهاي غلات و… از تمدن دير پاي مردمان اين ناحيه در هزاران سال پيش حكايت دارند . قزوين را در نوشته هاي قديم اروپاييان شهر باستاني ” آرساس ” يا ” آرساسيا ” و در تاريخ يونان شهر قديمي ” راژيا ” ناميده اند . قرار گرفتن آن بر سر راه ” جاده ابريشم ” سرنوشت قزوين را با فراز و فرودهاي تلخ و شيرين گره زده است. منطقه كاسپين كه از روزگاران پيشين،سرزميني آباد و پرجمعيت بود، در زمان ساساني رونقي ديگر يافت و با بناي شهرستان شاپوري- كه آن را شادشاپور نيز مي خواندند – چهره اي متفاوت پيدا كرد و به خاطر موقعيت ويژه اش، پذيراي نظاميان و جنگاوران سلحشور هم شد و از قلعه و برج و بارويي مستحكم برخوردار گشت. روند شهرسازي و گسترش مناطق مسكوني در قزوين، پس از ورود اسلام به اين سرزمين در سال ۲۴ هجري شتابي دو چندان گرفت و در مدتي كوتاه به عنوان “ باب الجنه” يا “ دروازه بهشت” ناميده شد. به روايت بلاذري در فتوح البلدان سعيدبن عاص بن اميه در سالهاي پيش از ۳۵ هجري قزوين را “ شهري استوار و آباد” مي كند و ورود چهار هزار تن از مسلمانان به فرماندهي ربيع بن خثيم در سال ۳۶ هجري با فرمان اميرالمومنين علي(ع) سيماي قزوين را دگرگون مي سازد. اقدام محمدبن سنان عجلي در حدود سال ۹۰ هجري گام بزرگ ديگري در توسعه شهر محسوب مي شود و زمينه ساز ساخت دو شهرك مهم “ مباركيه و مدينه موسي “ در كنار شهر كهن قزوين در سالهاي پيش از ۱۶۹ هجري مي گردد. به دنبال سفر هارون الرشيد در سال ۱۹۲ هجري به ايران و مشاهده پاكبازي مردمان شهر، به دستور وي مسجد جامع عتيق قزوين بنا شده، بارويي گرداگرد شهرك هاي اقماري پيرامون قزوين كشيده مي شود و چنان كه ابن فقيه همداني و رافعي گزارش كرده اند، كلان شهر قزوين شكل مي گيرد. وسعت شهر قزوين در سال ۲۵۳ هجري را مي توان از روايت تاريخ گزيده دريافت كه پس از بركشيدن حصار شهر توسط موسي بن بوقا، داراي دويست و شش برج و هفت دروازه بوده است. تعمير باروي شهر در سال ۳۷۳ هجري به وسيله صاحب بن عباد – وزير دانشمند آل بويه – و بناي صاحب آباد در شمال شرقي شهر، بازسازي آن در سال ۴۱۱ توسط امير شريف ابوعلي جعفري، اقدامات گسترده عمراني امير خمارتاش عمادي در دهه نخستين سده ششم و ساخت باروي تازه اي از آجر به سال ۵۲۷ نشان از توسعه دائمي شهر دارد .