پاورپوینت بررسی مبانی و اصول بنیادین معماری سقاخانه و بررسی نمونه ها
در بين هنرمندان سقاخانه ، علاوه بر ئقاش ، چند مجسمه ساز ،تصويرگر ، (گرافيست ) نيزبود كه آنها هم مثل نقاشان در كار خود از فرمهاي سنتي هنر ايران به عنوان نقطه شروع و ماده خام استفاده ميكردند اين فرمها و علامتها عبارت بودند از حالت و حجم قفلهاي قديمي ، نور گيرها و ضريحهاي مشبك ، آويز و گل ميخ، يا نقش گره چينيها و كاشيكاريها ، سپر و كلاهخود ،علمها و كتلهاي تعزيه ، يا زينت آلات قديمي ،شكل مجسمههاي جادويي مفرقي قديم و اشكال و اشيايي از اين قبيل در مجسمهسازي وفرمهايي شبيه اينها به علاوه شكلهاي متنوعي از حروف فارسي يا كلمههاي خوشنويسي در نقاشي و تصويرگري . اين فرمها و شكلها به صورتي ساده و خلاصه شده و به حالت نشانه و نماد در نقاشيها و مجسمهها به كار برده ميشد ، هر چند كه تلاش هنرمندان بيشتر متوجه اين موضوع بود كه از اين اشكال وعلامتها ، به طور مستقيم و عيني استفاده نكنند ، بلكه از آنها به عنوان پشتوانه فكري وفرهنگي و ماده خام بهره ببرند به طوري كه هر كس به اين آثار (نقاشي ،مجسمه ،تصوير نگاري ) نگاه كند ، « حال و هوا » ونشانههايي از خصوصيات امامزادهها ، سقاخانهها وديگر اماكن متبركه را در آنها ميبينيد ، در حالي كه فرم كلي خود نقاشي يا مجسمه بر مبناي اصول هنري قانونمند است . البته اعضاي گروه يا مكتب سقاخانه ( مثل هر گروه و شيوه هنري ) همه به يك حالت كار نمي كردند بعضي از نقاشان ، شكلهاي گرفته شده از علايم مذهبي را زياد تغيير ميدادند .
كار برخي از نقاشان با اندكي تغيير ( شكلهاي گرفته شده از علايم مذهبي ) مورد استفاده قرار ميدادند و بعضي از نقاشان شباهت زيادي به پرده ها و نقاشيهاي عاميانه داشت ولي كار برخي ديگر تقريباً حالت انتزاعي و مدرن گونه پيدا ميكرد . همچنين برخي برخلاف ديگران ، از خط فارسي ، حروف و كلمههاي مكرر كشيده شده با رنگها و فرمهاي مختلف زياد استفاده ميكردند كه اين عمل باعث بوجود آمدن روشي بين نقاشي و خوشنويسي ، به نام « نقاشيخط » (خطاشي ) شد . بعضي از هنرمندان ،از شكل اشياء و علامتها استفاده مي كردند ، درحالي كه برخي ، بيشتر از موضوع و مضمونهاي كلامي و از نقل مصيبتها يا تصور حالات شخصيتهاي مذهبي ،بهره ميبردند .
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
فصل اول نماد و نگرشی نمادین
نماد و نگرش نمادین به هستی
نماد و نقش آن در زندگی
فصل دوم سقاخانه
وجود افتراق فضاهای سنتی و مدرن
شناختی از دو واژه «نوگرایی» و «سنت گرایی»
گرایش به فضاهای شهری سنتی
مقایسه فضاهای سنتی و مدرن
فرهنگ واژگانی سقاخانه
علل پیدایش سقاخانه
دو عنصر اساسی در سقاخانه
آب
آب عنصر مقدس و مشترک در ادیان پهنه ی ایران زمین
آب در دیگر آیین های باستانی
آب در ادیان و آیین ها
آب در دیانت یهود
آب در مسیحیت
آب در آیین مندائی و صابئین
آب در اسلام
الف بازتاب آب در اسلام
ب آب در عرفان اسلامی – ایرانی
ج آب ، واقعه کربلا و آب تربت
د آب و مذهب دو روی یک سکهاند در سقا خانه
آتش
آتش و نور در ایران باستان
اهمیت آتش و نور درجهان بینی آفرینش ایران باستان
آتش و نور واسطوره های آن در فرهنگ آریایی
کارکرد رمزهای آتش و نور در اسلام
کارکرد رمزهای آتش و نور در ایران
نور و هنر
معماری سقا خانه
عناصر نمادین سقا خانه
آینه
شمع ( چراغ نفتی ، لوستر )
شعله شمع
سوگند به نور و روشنایی و فروغ و شمع افروزی
شمع گردانی در مراسم مقدس
شمع در سقا خانه آتش و آب
قفل
آدمکهای فلزی
پنجه
چشم
ظرف سقا خانهای
ستاره
تزئینات دیگر سقاخانه
کتیبه نویسی
سنگاب
رنگ در سقاخانه
پیشینه ای از رنگ
خواص رنگ سبز
مسرت بخشی و شاد آور بودن
تقویت تحمل پذیری و صبر
رنگ سبز در سقاخانه
معرفی تعدادی از سقاخانههای معروف
سقاخانه عزیز الله
سقاخانه سردر مجلسی
سقاخانه طوقچی
سقاخانه آقا میرزا اسدالله روضاتی
سقاخانه در دشت
سقاخانه حاج آقا شجاع
سقاخانه پنج شنبه دین
سقاخانه قدیمی رو به روی سردر مسجد جورجیو
سقاخانههای درب امام
سقاخانه دالان درب امام
سقاخانه صحن شمالی درب امام
سقاخانه مجاور درب امام
سقا خانه مسجد حکیم
سقا خانه هارونیه
سقاخانه درب کوشک
سقاخانه بیدآباد
سقاخانه حاج محمد جعفر
سقاخانه قصر در دشت
سقاخانه گرگ یراق
سقاخانه گذرهارونیه
سقاخانه حاج علی
سقاخانه آقانور
سقاخانه ترکها
سقاخانه مسجد سید
سقا خانه تاج الدین
سقاخانه مسجد لبنان
سقاخانه مسجد ذکر الله
فصل سوم مکتب سقا خانه
مکتب سقا خانه و پیدایش آن
هنرمندان مکتب سقا خانه
منصور قندریز
حسین زنده رودی
پرویز تناولی
فرامرز پیل آرام
ژازه طباطبایی
جعفر روحبخش
مسعود عربشاهی
ناصر اویسی
صادق تبریزی
تطبیق برخی آثار هنرمندان سقاخانه با ادعیه و طلسمات
منابع